EKONOMİK DURUM

İslahiye’nin ekonomisi tarıma dayılı sanayidir. Yetiştirilen başlıca bitkiler, buğday, soğan, şeker pancarı, pamuk, arpa, biber, baklagiller, zeytin, sarımsak, soya fasulyesi, mısır, Antep fıstığı ve üzümdür. Su boylarında sebzecilik ve meyvecilik yapılmaktadır. İlçenin dağlık kesimlerinde hayvancılık ve ormancılık ön plandadır. Sığır, koyun ve kıl keçisi yetiştirilir. İlçe topraklarında boksit ve dolomit yatakları vardır.

Geçim kaynakları olarak; tarım ve hayvancılık dışında ilçede küçük sanayi sitesinde 200 dönümlük bir alanda 100’den fazla iş yeri faaliyet sürdürmektedir. İslahiye Ticaret Odasına kayıtlı bulunan 650 firma bulunmaktadır. Ticaret Odasına kayıtlı, 31 tane entegre biber fabrikası, 1 adet yem fabrikası, 1 adet un fabrikası, 2 adet salça fabrikası,1 adet bitkisel yağ fabrikası(ayçiçeği yağı),1 adet hazır beton santrali,1 adet maden cevheri zenginleştirme tesisi,1 adet kum ocağı işleme tesisi, 1 boksit madeni işleme tesisi, 2 adet tuğla fabrikası,1 adet süt imalathanesi, 2 adet süt sığırcılığı ve besi hayvancılığı tesisi, sirke ve nar ekşisi üretim fabrikası, 1 adet meşrubat imalatı yapan firma bulunmaktadır.

İlçemizin en önemli sorunları arasında önemli ve verimli tarım arazilerine sahip olmasına rağmen su sıkıntısına bağlı olarak maliyeti yüksek ürünler yetiştirilmesidir. Tarlanın ekime hazırlanmasından ürünün toplanmasına kadar geçen süreçte suya duyulan ihtiyacın doğurduğu koşullar ürün maliyetini etkilemektedir. Sanayide üretim giderleri de ilave edilmesi ile iyice yükselen ürün fiyatı Çin, Hindistan ve Meksika’da yetiştirilen ürünle rekabet edememektedir. İslahiye ve Nurdağı bünyesinde bulunan 505.419 dekarlık yüksek verimli tarıma elverişli araziyi yöre halkı kendi olanakları ile sulayabildiği kısmı 271.463 dekarlık alandır. Yer altında yaklaşık 100 metre derinlikteki su sondaj kuyuları ile çekilerek sulama yapılmaktadır. İslahiye’de 394 adet ve Nurdağı’nda 568 adet olmak üzere toplam 962 adet sondaj kuyusunun yıllık ortalama 44027337 Kwh elektrik sarf ettiği ve suyun büyük önem kazandığı çağımızda yer altı suları hızla tüketilmektedir. Bölge insanının su ihtiyacının da karşılandığı bu kaynakların kuruması ile temel geçim kaynağı tarım olan bölge iki kritik sorunla karşı karşıya kalmış olacaktır. Yaklaşık 30 yıldır beklemekte olan Kılavuzlu Barajı Sulama Projesi hayata geçirilerek 505.419 dekarlık arazinin ekonomiye kazandırılması ile bölgedeki işsizlik sorunu, bölgede yetişen tarım ürünlerinin rekabet edebilir olması, tarım arazilerinin sulanması için tüketilen yıllık elektrik tüketiminin asgari oranda kullanılması ve bu tüketilen elektrik enerjisini tarım ürünlerinin işlenmesi için kurulmuş ve kurulacak tesisler tarafından kullanımına sunulması, tarıma dayalı çalışan sanayimizin sayısını artıracaktır. Sanayide yaklaşık 20.000 kişiye istihdam sağlayacaktır. Kent merkezini sanayi şehri haline getirecek olan Kılavuzlu Sulama Barajının tamamlanması bölge ekonomisinin canlanmasına büyük katkı sağlayacaktır.

İHRACAT

İslahiye Gümrük Müdürlüğü verilerine göre 2008 yılında TCDD yolu aracılığı ile yapılan 69 adet ihracat beyannamesine ait bilgiler tabloya çıkartılmıştır.

Yine İslahiye Gümrük Müdürlüğü verilerine göre İlçemizde 2008 yılında ithalat işlemi gerçekleştirilmemiştir. Özellikle kobilerimizin hızlı ve kolay şekilde ihracat yapmalarını sağlayacak sınır ticaret merkezlerinin açılması İslahiye Gümrük Kapısının birinci sınıf gümrük kapısı olması gerekmektedir. Türkiye - Suriye ticari ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla serbest ticaret anlaşması hükümlerin parelelinde diğer adımlarla da desteklenirse iki ülke arasında çok büyük bir ticaret hacmi gerçekleştirilebilecektir. Bu amaçla yapılan serbest ticaret anlaşması hayata geçirilmeli 1980 yıllarında olduğu gibi canlı hayvan ihracatının TCDD ile yapılması, TCDD Halep Ekspresinin günlük olarak Türkiye-Suriye TCDD yoları hattının açılmasının sağlanması ticari hayatın gelişmesi için büyük önem arz etmektedir. İlçede çarşamba günü semt pazarı kurulmaktadır. Bu pazarda giyimden yiyeceğe her şey bulunur. Pazarcıların büyük kısmını köylüler oluşturmaktadır. Kendi ürünlerini satarak geçimlerini bu yolla sağlarlar.

MADENCİLİK

     İlçe madencilik yönünden zengin olup birçok maden ocağı mevcuttur. Bu madenlerden en önemlisi kromdur. Ayrıca BOTAŞ boru hattı da ilçeyi doğu – batı istikametinde ikiye bölmektedir.

İSLAHİYEDE TARIM

     İslahiye’nin geçim kaynakları tarım ve hayvancılıktır. Akdeniz ikliminin etkisi altında kalması nedeniyle çok yönlü tarla ziraatı, bağcılık, meyvecilik ve sebzecilik yapılmaktadır.

    İlçemiz bulunduğu uygun iklim koşulları ve toprak şartları bakımından tarımsal geliri yüksek bir konumdadır. İlçe yüz ölçümü 821.440 da, bunun % 36’sı (298.410 da) tarım alanı, % 55’i (452.660 da) orman ve fundalık, % 5’i (40.030 da) çayır ve mera, % 3’ü ise (30.340) tarım dışı arazilerden oluşmaktadır. İlçemiz genelinde tarımsal üretim bitkisel ağırlıkta olup, hayvansal üretim yeterince gelişmemiştir. Tarım alanlarında yaygın olarak buğday, arpa, pamuk, mısır, biber, zeytin, üzüm, mercimek, nohut antepfıstığı, nar, kuru soğan, karpuz, domates, şeker pancarı vb. ürünler yetiştirilmektedir Gaziantep’te pamuk ekim alanın en geniş olduğu yer İslâhiye’dir. Bunların yanı sıra Tahta Köprü Sulama Barajında aynalı sazan balığı mevcut olup, ilçemizde balıkçılık da yapılmaktadır.

     İslahiye’de Ekili ve Dikili Mahsul Çeşitleri ve Alanları

 İlçemizin tarımsal ürünlerine paralel olarak faal durumda sadece biberimizin işlenebildiği biber fabrikalarımız mevcuttur. Diğer ürünlerimiz ise ilçe dışında değerlendirilmektedir. Biber işleme tesislerinin de katkıları ile İslahiye’de yetişerek Kahramanmaraş’ta pazarlanan ve Kahramanmaraş biberi olarak ün salan kırmızıbiber artık İslahiye biberi olarak da ün salmaya başlamıştır.

     İlçemizin tarım alanlarının % 24.8’i (74.020 da) sulanmaktadır. Bunun % 2 .41’i (7.210 da) devlet sulamaları, % 22.38’i (66.810. da) halk sulamasıdır.

     İlçemizin en önemli sorunlarından birisi yeterli sulama suyuna sahip olmamasıdır. Önemli ve verimli tarım arazileri bulunmasına rağmen bu arazilerde yetişen ürünlerin maliyeti, sulama yetersizliği nedeniyle, iç ve dış piyasada rekabet edilebilirliliği önemli ölçüde etkileyecek şekilde yükselmektedir.

İLÇEMİZDE ÜZÜM

     Üzüm ilçemizde yetiştirilen ürünlerin başında yer alır. Kalitesi ve lezzetiyle markalaşma yolunda ilerleyen iki üründen biridir. Bu meyve ilçemiz için o kadar önemlidir ki ilçemizde bir beldeye adını vermiştir. İslahiye merkez olmak üzere, Karapınar köyü, Yeniköy, Kırıkçalı köyü, Aşağıbilenler, Yukarıbilenler köyü ve özellikle de Atınüzüm, Boğaziçi ve Yeşilyurt beldesinde yoğun olarak üzüm yetiştiriciliği yapılmaktadır. İlçemizde yetiştiriciliği yapılan üzüm çeşitleri içerisinde sofralık üzüm çeşitleri ağırlıktadır. Bunun yanında şıralık, şaraplık, kurutmalık üzüm çeşitleri de mevcuttur. Başta Antep karası, hatun parmağı, çekirdeksiz perlet, sultani, kardinal, Yalova incisi, Trakya ilkeren, ata sarısı, uslu, pafı, dökülgen olmak üzere farklı üzüm çeşitleri yetiştirilmektedir. Bu çeşitler arasında hatun parmağı ve Antep karası tüm bağların %75’ini oluşturmaktadır.

     İlçemizde yüz bin dekar alanda yetiştirilen üzümün yıllık ürün miktarı ise 174 bin ton civarındadır. Yıllık ürün miktarı, yıllara göre değişim göstermektedir. Gerek iklim koşulları gerekse toprak isteği bakımından üzüm yetiştirilmeye çok müsait olan ilçemizde dünyanın en güzel üzümleri yetiştirilmektedir. Pazarlamaya gereken önem verilmediğinden ismini dünya’ya duyuramamış ya da farklı isimlerle piyasaya sunulmuştur. Ne yazık ki bu nedenle Türkiye çapında da pek tanınmamaktadır. Türkiye`nin sofralık üzüm ihtiyacının yüzde 70`ini karşılayan İslahiye üzümü; Rusya, Romanya, Ukrayna, Almanya, Dubai, Kuveyt ve Suudi Arabistan başta olmak üzere bir çok ülkeye de ihraç edilmektedir. 2010 yılı tahmini yıllık ürün miktarı 80.000 ton 2010 yılı tahmini ihracat miktarı 15.000 ton’dur. Özel İdare’nin girişimiyle açılan soğuk hava deposunun yanı sıra özel sektör tarafından açılan soğuk hava depoları üzüm ticaretine hizmet etmektedir.

     İslahiye’de üzümün yaprakları ve bağ çubukları da değerlendirilmektedir. Üzüm yaprakları salamura edilerek geleneksel yemeklerin yapımında kullanılmaktadır. Bu yapraklar kışın tüketilmek üzere salamura yapılarak mevsiminde ise taze olarak satılmaktadır. İlçemiz Kayabaşı köyünde bağ çubuklarında aşılı bağ fidanları üretilmekte, ilçemizde yetiştirilen bu aşılı bağ fidanları Türkiye’nin her tarafında alıcı bulmaktadır. Yöremizin bir başka özelliği de temmuz ayının başından itibaren her ay farklı türde bir üzümün piyasaya sürülmesidir.

     İlçemizde yetiştirilen üzümün çoğu sofralık olarak, taze şekilde bir kısmı ise yöre halkı tarafından bastık, sucuk, pekmez gibi gıda ürünlerine dönüştürülerek tüketilir ve bir kısmı da Gaziantep Şarap Fabrikasına gönderilerek değerlendirilir. Sofralık üzüm ticareti ile uğraşan tüccarların bölge ürününü tanıtıcı logolar kullanması ile beraber bölge içerisinde üzüm pekmezi, üzüm sirkesi ve üzüm suyu üretim tesisleri kurulması hem tarım ürünlerinin değerlenmesini sağlayacak hem de bölgede istihdam yaratacaktır.

İLÇEMİZDE BİBER

     Kırmızıbiber, dünyada en yaygın tüketilen ve ticarette önemli yeri olan baharatlardan biridir. Türkiye’de önemli kırmızıbiber üreticisi ülkeler arasında yer almakta olup kırmızıbiber üretimi dünya ortalamasının üzerindedir. Türkiye’de Güneydoğu, Akdeniz ve Ege Bölgeleri başlıca kırmızıbiber tarımı yapılan bölgelerdir. Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz Bölgeleri arasında yer alan verimli İslahiye Ovası’nda yetişen İslahiye biberinin ise ayrı bir yeri vardır. İslahiye’de yetiştirilen acı kırmızıbiber, besin değeriyle, göz alıcı koyu kırmızı rengiyle ve tadıyla eşsizdir.

     Acı kırmızıbiber üretimi tarladan fabrikaya halen sadece İslahiye’de yapılmaktadır. İlçemizde 26.250 (da) alanda ortalama olarak 80-100 bin ton yaş biber üretilmektedir. Yetiştirilen yaş biberden 16 bin ton kuru biber elde edilmektedir. Yıllık kırmızıbiber üretimi yıllara göre farklılık göstermektedir. Üretilen miktarın tamamına yakını iç pazarda tüketilmekle birlikte ihraç da edilmektedir. Lezzetli İslahiye Biberinin şubat ayında ekimi yapılır. Hasadı ise ağustos ayı başlarında başlayıp ekim ayı ortalarında son bulur ve 3–4 defa hasat işlemi yapılır. Hasat dönemi ilçedeki işçi sayısı az olduğu için çevre illerden işçi getirilmektedir. Yaklaşık olarak 3 bin kişiye istihdam sağlayan biber hasatı, ilçe ekonomisini canlandırmaktadır. Hasat başladıktan sonra İslahiye’de hummalı bir çalışma da başlamaktadır. İslahiyeli ev hanımları genellikle kışlık biberlerini ve salçalarını kendileri yaparak kışa hazırlık yapmaktadırlar. Fabrikalarda genellikle pul biber yapımında kullanılan İslahiye biberini, hanımlarımız salça olarak da değerlendirmektedirler. Böylelikle her ev kendi biber salçasını yaparak yıllık salça ihtiyacını karşılamakta, bazı hanımlar da evde ürettiği salçaları satarak aile bütçesine katkıda bulunmaktadırlar. Biber zamanı her evde biber salçası yapma telaşı vardır ve komşular salça yapımında birbirlerine yardımcı olmaktadırlar.

     Kırmızıbiber üretim aşamasında yoğun iş gücü talep ederek ülke istihdamını arttırmasının yanı sıra tarıma dayalı sanayi işletmelerinde hammadde olarak kullanılmasıyla, kurutulmuş ve öğütülmüş olarak ihracatı yapılmasıyla da ülke ekonomisine önemli katkı sağlamaktadır. Biber ekonomik değerinin yanı sıra sağlık açısından da oldukça faydalı bir üründür. Beslenmede büyük öneme sahip kırmızıbiberler, bir o kadar da insan sağlığında aranılan bir materyaldir. Kırmızıbiber, kolera ve gut hastalıkları başta olmak üzere birçok hastalığa iyi gelir; terlemeyi artırır, serinlik verir (sıcak iklimlerde kullanılmasının nedenlerinden birisi de budur). İştah açıcıdır. Öksürük ve boğaz ağrılarını gidermede (gargara olarak) kullanılır; sinir hastalıkları için doğal yatıştırıcıdır; vücuttaki aşırı yağ ve kolesterol birikiminin önlenmesini sağlar. Yapılan deneylerde “capsaicin” kan lipit düzeylerinde olumlu etkiler göstermiştir. Kan dolaşımına olumlu etki eder. Mikrop öldürücüdür. Antibakteriyel etkisi ile hastalıkların önlenmesinde etkilidir.

     Nottingham Üniversitesince yapılan araştırma sonucuna göre acı kırmızıbiber kanser hücrelerini yok edici özelliktedir. Acı kırmızıbiberdeki “capsaisin” kanser hücrelerinin ölümünü tetiklemekte ve sağlıklı hücrelere zarar vermemektedir. Kırmızı acı biberin eklem iltihabı ve ağrılarına karşı da rahatlatıcı etkisi vardır. Yapılan bir çalışmada şiddetli eklem ağrısı çekenlere “capsaicin” enjekte edilmiş ve hastaların ağrıları büyük oranda geçmiştir. Mide asidini düzenleyici ve sindirimi kolaylaştırıcı özelliktedir. Biberdeki kırmızı “karotenoid” maddesi de kanser önleyici etkidedir. Kırmızıbiber “C” vitamini açısından da zengindir.Kırmızıbiberin “C” vitamini oranı limondan daha çoktur. Kırmızıbiber, yeşilbiberden iki kat fazla C vitaminine sahiptir. Tüm bu faydalarının yanı sıra kırmızıbiberin zayıflatıcı etkisi olduğu da kanıtlanmıştır. Kırmızıbiber halk arasında bitkisel şifa olarak şu şekilde kullanılır: Soğuk algınlığını önlemek için kırmızıbiber bir yumurtayla pişirilir ve yenir, depresyondan kurtulmak için (Ayur-veda: eski Hint hekimliği) 1,5 gr. kırmızıbiber, 1,5 gr. karabiber, 1 tatlı kaşığı balla karıştırılır, biraz sütle içilir.

     Geçim kaynağının büyük kısmını tarımsal gelirin oluşturduğu İslahiye’de, yetiştirilen tarımsal ürünlerin arasında ilk sıralarda yer alan biber, ilçe ekonomisi için çok büyük önem arz etmektedir. Ne yazık ki ilçemizde bibercilikle ilgili kurulu olan imalathanelerin kapasite kullanımı %50 düzeyindedir. Bu da gösteriyor ki bu imalathaneler şu anda sezonluk olarak çalışmaktadırlar. Eğer ilçemizdeki işletmeler teknolojiye iyi bir adaptasyonla geçiş yapabilirse, hem uluslararası ölçütlere uygun imalat yapılacak, hem de ihracat önemli boyutlara ulaşacak ve mevcut istihdam kapasitesi de önemli ölçüde artacaktır. İlçedeki firmalarımızın birkaçı dışında geriye kalan tamamı, ürünü çiftçiden kurutulmuş olarak almakta ve bunu işleyerek sanayi ürünü haline getirmektedir. İçlerinde son teknolojiye sahip firmalar bulunmasına rağmen işletmelerin büyük çoğunluğu geleneksel bir üretim yapısına sahiptir. Teknoloji geliştirme yatırımları büyük finansman ihtiyacı gerektirdiğinden işletmelerin büyük bölümü modern tesisler kurmakta güçlük çekmektedirler. Bu nedenle devletin bu işletmelerimizi uygun teşviklerle desteklemesi biberciliğin gelişmesini sağlayacaktır. Gıda Kodeksine uyum sağlanması için, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığına bağlı il ve ilçe teşkilatlarının çok yoğun bir çaba sarf ederek ürünün tarla üretimi aşamasını sağlayan çiftçilere modern tarım tekniklerini öğretmesi ve teknik ekipman yardımı yapması gerekmektedir.

     İslahiye’de biberciliğin yaşadığı bu sıkıntıların yanında sevindirici gelişmelerde olmaktadır. Son yıllarda İslahiye Ticaret Odası tarafından Tarım Müdürlüğü bahçesinde örtü altı kırmızıbiber yetiştiriciliği yapılarak ilçedeki kırmızıbiber yetiştiricilerinin daha verimli ürün alabilmeleri sağlanmaktadır. Bununla birlikte İlçe Tarım Müdürlüğü, İlçe Kaymakamlığı ve Ticaret Odasının yaptığı çeşitli konferans vb. etkinliklerle çiftçi bilgilendirilerek biberde verim artırılmakta ve çiftçiye modern tarım yöntemleri teşvik edilmektedir. Bu gibi gelişmeler biberciliğin gelişmekte olduğunun ve İslahiye Biberinin markalaşma yolunda ilerlediğin göstergesidir.